Phát huy kết quả khả quan của năm 2021, năm 2022, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa đã và đang đón nhận những tin vui ngay từ đầu năm.
Nhiều tin vui đầu năm
Sau khi chịu rất nhiều áp lực do Trung Quốc hạn chế thông quan trong những ngày cuối năm 2021, tin vui cho rau quả xuất khẩu là từ mồng 3 Tết, nhiều xe container chở chuối, thanh long… đã được xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, thông lệ hằng năm vào mùa xuân, giá trái cây sẽ ở mức cao do Trung Quốc vẫn còn mùa lạnh, hàng nội địa ít nên cần nhập khẩu trái cây số lượng lớn. Đây là cơ hội cho các doanh nghiệp xuất khẩu trái cây của Việt Nam.
“Không những xuất khẩu thuận lợi sang Trung Quốc ngay từ đầu năm, xuất khẩu rau quả sang EU vẫn giữ được đà tăng trưởng ổn định từ khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) có hiệu lực đến nay”, Hiệp hội Rau quả Việt Nam thông tin.
Là một trong những doanh nghiệp xuất khẩu gạo lớn của cả nước, giữa tháng 1/2022, Công ty CP Tập đoàn Tân Long đã khánh thành Nhà máy gạo Hạnh Phúc tại tỉnh An Giang. Là công trình phối hợp với đối tác châu Âu, Nhà máy được xây dựng với quy mô lớn nhất châu Á với diện tích 161.000m2, công suất sấy đạt 4.800 tấn lúa tươi/ngày, hệ thống 80 silo chứa lúa, công suất xay xát chế biến 1.600 tấn/ngày (lúa khô), nâng tổng công suất gạo thành phẩm đạt 1.000 tấn/ngày. Lúa tươi được sấy và lưu trữ với chất lượng cao, giữ được mùi thơm, hương vị của các giống lúa, nhất là đối với các loại gạo thơm. Dự án thể hiện tầm nhìn và sự quyết tâm của Tân Long trong việc đưa các sản phẩm gạo chất lượng chinh phục các thị trường khó tính như EU, Hàn Quốc… cũng như phục vụ tốt hơn thị trường nội địa.
Ở ngành hàng công nghiệp, đầu tháng 2/2022, Công ty CP Thép Hòa Phát Dung Quất đã ký hợp đồng xuất khẩu lô thép cuộn cán nóng (HRC) đầu tiên tới Italia với khối lượng 35.000 tấn, thời gian giao hàng dự kiến từ ngày 15 đến 20/2/2022. Đơn hàng đầu năm đi châu Âu mở ra thị trường tiêu thụ rộng lớn cho sản phẩm của Tập đoàn Hòa Phát.
Hay với ngành hàng dệt may, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) hiện đã có đơn hàng đến hết tháng 6/2022. Đáng chú ý, có một số đơn đặc biệt như veston đã có đến hết năm 2022. Hiện, các đơn vị thành viên trong tập đoàn đang đẩy nhanh tiến độ sản xuất đáp ứng nhanh nhất các đơn hàng và tranh thủ thời điểm thị trường có nhiều thuận lợi. Chẳng hạn, Chi nhánh Vinatex-Nhà máy Sợi Vinatex Nam Định, chỉ trong gần 2 ngày ra quân đầu năm đã sản xuất được gần 30 tấn sợi chất lượng cao. Ông Phan Tiến Dũng, Giám đốc Chi nhánh Vinatex vui mừng chia sẻ: “Chi nhánh đã có lợi nhuận ngay trong tháng 1/2022 và dự kiến sẽ hoàn thành kế hoạch tập đoàn giao trong 6 tháng đầu năm”.
Sau năm 2021 với nhiều thành tích đáng ghi nhận, hoạt động xuất khẩu hàng hóa đã “mở hàng” khá suôn sẻ trong tháng đầu tiên của năm 2022 với hầu khắp các ngành hàng từ nông sản đến công nghiệp. Theo Tổng cục Thống kê, tháng 1/2022, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước đạt 29 tỷ USD, tăng 1,6% so cùng kỳ năm trước. Có đến 7 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 63,3% tổng kim ngạch xuất khẩu ngay trong tháng đầu tiên của năm.
Theo đánh giá của các doanh nghiệp, tình hình dịch bệnh trong nước và trên thế đang dần được kiểm soát, hàng loạt Hiệp định thương mại tự do được ký kết, hiện Việt Nam là thị trường cực kỳ sôi động, thu hút được nhiều đối tác đến tìm hiểu, ký kết làm ăn. Chính vì thế việc khởi động ngay sau Tết sẽ giúp họ tận dụng và nắm bắt những cơ hội này để tăng tốc trở lại sau một năm ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Xây dựng thể chế thuận lợi cho xuất khẩu
Đánh giá về những cơ hội và thách thức cho hoạt động xuất nhập khẩu trong năm 2022, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, năm 2022 được dự báo là năm tiếp tục có những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Cụ thể, đại dịch Covid-19 có thể tiếp tục diễn biến phức tạp, kéo dài và phát sinh những biến thể mới. Tăng trưởng kinh tế thế giới chưa vững chắc và còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, trong đó, có những tác động của Covid-19 chưa bộc lộ hết. Bên cạnh đó, xu hướng gia tăng các hàng rào bảo hộ thương mại phi thuế quan tại nhiều khu vực thị trường lớn, diễn biến giá cả hàng hóa toàn cầu trở nên khó dự đoán, hay nguy cơ lạm phát, rủi ro tài chính, tiền tệ gia tăng… cũng sẽ ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu.
“Tuy nhiên, đến thời điểm này, các doanh đã có được sự thích ứng nhất định với những biến đổi của thị trường do dịch bệnh gây ra. Thị trường xuất khẩu dự báo tiếp tục phục hồi khi các nước dần kiểm soát được dịch Covid-19. Các hiệp định thương mại tự do (FTA) được tận dụng khá tốt… Đây là những tiền đề cho hoạt động xuất khẩu hàng hóa tăng trưởng thời gian tới”, ông Trần Thanh Hải chỉ rõ.
Để hoạt động xuất nhập khẩu đạt được những kết quả khả quan hơn trong năm 2022, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên lưu ý, năm 2022, hoạt động xây dựng các cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu phù hợp với diễn biến tình hình trong và ngoài nước cần tiếp tục được chú trọng. Cơ chế, chính sách xuất nhập khẩu không chỉ theo hướng thúc đẩy xuất khẩu mà cần gắn xuất nhập khẩu với phát triển kinh tế chung của cả nước, thúc đẩy phát triển xuất nhập khẩu bền vững.
Ngoài ra, Bộ Công thương sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương để tham mưu điều chỉnh chiến lược ngành hàng, lựa chọn các mặt hàng có thế mạnh của địa phương để đưa vào kế hoạch phát triển thương mại và công nghiệp, quy hoạch kinh tế-xã hội của các địa phương nhằm khai thác hiệu quả cơ hội và hạn chế các thách thức trong thực thi cam kết hội nhập kinh tế quốc tế, đưa các sản phẩm tham gia sâu vào chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu.
Năm 2021, trong bối cảnh nhiều khó khăn song xuất khẩu hàng hóa đã đạt 336,3 tỷ USD, tăng 19% so năm 2020. Năm 2022, cả nước phấn đấu kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 6-8%; cán cân thương mại duy trì trạng thái thặng dư.